مزاج غذاها و داروها در طب سنتی

 مزاج غذاها و داروها

طی قرن های متمادی و براسا تجربه، غذاها به 18 خانواده تقسیم بندی کرده اند که قبل از بیان آن ها لازم است بعضی از اصطلاحات تخصصی تغذیه به اختصار توضیح داده شود.

لطیف : غذای است که مواد زاید آن کم بوده، وقتی بدن روی آن اثر می کند به سرعت هضم شده و مورد استفاده اندام ها قرار گرفته و قوه مدبره بدن آن را به سرعت آماده مصرف می کند. این غذاها برای افرادی که به تازگی از بیماری بهبود یافته اند یا افراد متفکر مناسب می باشد.

کثیف : به معنی درهم فشرده بودن است. قوه مدبره برای استفاده از این غذاها باید زحمت زیادی بکشد تا آن را آماده مصرف در اندام ها نماید و مواد زاید آن ها هم زیاد است مثل گوشت گاو، این دسته از غذاها برای افرادی مناسب است که زحمت زیادی در زندگی روزمره می کشند و یا کارهای سنگین بدنی دارند مثل کشاورزان و ورزشکاران، چون اگر غذای لطیف بخورند سریه تحلیل می رود و مجبورند از انرژی های درونی بدن استفاده کنند.

معتدل : این نوع غذا حالتی متوسط دارد و برای افرادی با مزاج معتدل و فعالیت متوسط مناسب است و از نظر هضم و جذب نسبت به لطیف و کثیف حالت بینابینی دارد.

صالح الکیموس : در اثر هضم این دسته از غذاها خون طبیعی صافی به وجود می آید و اخلاط دیگر به حد احتیاج تولید می شوند. این دسته از مواد غذایی کیموس خوب تولید می کنند مانند آبگوشت.

فاسدالکیموس: یا ردیء الکیموس غذاهایی هستند که اخلاط غیرمعتدل از آن ها ایجاد می شوند و در صورتی که مقادیر زیاد و مکرر از آن ها استفاده شود باعث بروز بیماری می شوند.

کثیرالغذا: غذایی است که مقدار زیادی خلط ایجاد می کند و در صورت هضم، انرژی زیادی تولید کرده و بدن را مدت قابل توجهی از مصرف غذای دیگر بی نیاز می شود.

قلیل الغذا : غذایی که انرژی کمی دارد و فقط شکم پُرکن است.

متوسط الغذا : مابین قلیل الغذا و کثیرالغذا می باشد.

نکته: کسی که فعالیت جسمی کمی دارد و فغالیت خیلی کمی در طول روز دارد غذای کثیرالغذا برای او مناسب نیست و نباید به مقدار زیاد مصرف کند.

نکته : پنیر هرچه کُهنه تر شود ردی الکیموس تر می شود.

نکته :  شلغم برای کاهش وزن مناسب است زیرا شکم را پر می کند و اختلال در اخلاط نیز ایجاد می کند.

نکته : پیاز غذای خوبی است ولی خاصیت دارویی آن غلبه دارد و نباید در مصرف آن مداومت یا زیاده روی کرد.

نکته : گوشت قدید به گوشته کُهنه، فریز شده و کنسرو اطلاق می شود.

نکته : مصرف مداوم بادمجان تولید سودا و گرفتگی مجاری می کند.

نکته : کلم داروی خوبی برای بعضی از دردهااست. کلم رومی از کلم معمولی بهتر است زیرا معتدل و کثیرالغذاست، در حالیکه کلم معمولی کثیف و متوسط الغذاست.

نکته: زَردَک که همان هویج ایرانی است با رنگ زرد متمایل به نارنجی و داوری خوبی است اما غذا نیست.